طراحی معماری پژوهشکده اخلاق حرفه ای در شهر تبریز با رویکردی به هندسه هنر و معماری اسلامی ایران

چکیده
اخلاق حرفه¬ای یکی از شاخه¬های کاربردی اخلاق می¬باشد و مجموعه¬ای از مقرراتی است که عمل اخلاقی را برای حرفه¬ی مشخص تعریف می¬کند. در جامعه کنونی بشری اخلاق از جایگاه پیشین خود پا فراتر نهاده، که دلیل آن اول نقش مهم رفتار اخلاقی در بقای جامعه مدنی، و دوم، وجود پرشماری از نمونه¬های رفتار ضداخلاقی می¬باشد. هر چند سابقه اخلاق¬حرفه¬ای در ایران به قرن¬ها پیش می¬رسد و آیین حرفه¬ای چیت¬سازان و آهنگران گواه چنین ادعایی است ولی متأسفانه در توسعه اخلاق حرفه¬ای وضعیت مطلوبی در ایران وجو ندارد. مسائل اخلاقی موجود در حرف مختلف و اقبال عام به اخلاق حرفه¬ای، نیاز پژوهشی در آن را ایجاد کرده است. لذا این پروژه که شامل ده فصل می¬باشد، تلاشی در راستای طراحی فضایی برای پژوهش و آموزش اخلاق حرفه¬ای با بهره¬گیری از قابلیت¬های هندسه هنر و معماری اسلامی ایران که خود لبریز از مؤلفه¬های اخلاقی است، می¬باشد. روند تحقیقاتی مربوط به پروژه با مطالعات کتابخانه¬ای آغاز و پیامد آن با توسعه مطالعات میدانی پیگیری شد. با توجه به فصول مختلف پژوهش، روش تحقیق نسبت به فصول با روند مطالعاتی- تحلیلی، به تجزیه و تحلیل و تلفیق اطلاعات پرداخته است و در نهایت جمع¬بندی حاصله را در طراحی، با استفاده از نرم افزارهای Auto Cad، 3d Max، V-ray، Photoshop Word, استفاده نموده است. برای بخش مبانی نظری از شیوه¬های تحلیلی-توصیفی و برای بخش طراحی معماری از شیوه مطالعات میدانی و پیمایشی بهره گرفته شده است. امید است پروژه حاضر گامی مفید در جهت تقویت و توجه به اخلاق حرفه¬ای در تمامی حرفه¬ها و به خصوص حرفه¬های مهندسی و معماری باشد.
کلید واژه¬ها: پژوهشکده، پژوهش، اخلاق، اخلاق حرفه¬ای، هندسه، هنر و معماری اسلامی ایران، طراحی معماری


 
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات    1
1-1) مقدمه و بیان مسئله    1
1-2) سوابق تحقیق    2
1-2-1) سوابق موضوع تحقیق در بخش مطالعات (سوابق تئوری)    2
1-2-1-1) اخلاق، اخلاق حرفه ای، اخلاق اسلامی    2
1-2-1-2) هندسه، هندسه اسلامی    6
1-2-2) سوابق موضوع تحقیق در بخش طراحی    8
1-3) فرضیه ها    10
1-4) اهداف تحقیق    10
1-4-1) هدف کلی    10
1-4-2) اهداف جزئی    10
1-5) متغیرهای تحقیق    10
1-6) جامعه آماری    10
1-7) نمونه آماری    11
1-8) ابزارهای اندازه گیری    11
1-9) بهره وران    11
1-10) روش کار    12
1-10-1) نوع روش تحقیق    12
1-10-2) روش گردآوری اطلاعات    12
1-10-3) ابزار گردآوری اطلاعات    12
1-10-4) روش تجزیه و تحلیل اطلاعات    12
فصل دوم: پیشینه و تعاریف    Error! Bookmark not defined.
بخش اول: پژوهش    Error! Bookmark not defined.
2-1) پژوهش/تحقیق    Error! Bookmark not defined.
2-1-1) انواع پژوهش    Error! Bookmark not defined.
2-2-1) اهداف و وظایف مراکز پژوهشی    Error! Bookmark not defined.
2-3) سیر تحول و روند تاریخی مراکز پژوهشی    Error! Bookmark not defined.
2-3-1) در جهان    Error! Bookmark not defined.
2-3-2) در ایران    Error! Bookmark not defined.
بخش دوم: اخلاق    Error! Bookmark not defined.
2-4) اخلاق    Error! Bookmark not defined.
2-4-1) تعریف اخلاق    Error! Bookmark not defined.
بخش سوم: اخلاق حرفه ای    Error! Bookmark not defined.
2-5) پیشینه اخلاق حرفه ای در جهان    Error! Bookmark not defined.
2-6) پیشینه اخلاق حرفه ای در ایران    Error! Bookmark not defined.
2-7) تعریف اخلاق حرفه ای    Error! Bookmark not defined.
بخش چهارم: هندسه و هندسه اسلامی    Error! Bookmark not defined.
2-8) هندسه در معماری و هدف از به کارگیری آن    Error! Bookmark not defined.
2-8-1) تعریف هندسه    Error! Bookmark not defined.
2-9) هندسه و رابطه آن با قدر    Error! Bookmark not defined.
2-10) پیشینه و سیر تاریخی هندسه در ایران    Error! Bookmark not defined.
2-11) تقسیم بندی و دسته بندی هندسه با رویکردهای مختلف    Error! Bookmark not defined.
2-11-1) انواع هندسه در تمدن های باستانی    Error! Bookmark not defined.
2-11-2) انواع هندسه از دید دانشمندان ریاضی    Error! Bookmark not defined.
2-11-3) دسته بندی اشکال هندسی    Error! Bookmark not defined.
2-11-4) تفکیک هندسه با توجه به صفت (عدالت) یا بجا بودن    Error! Bookmark not defined.
2-12) سیستم های تنظیم هندسه و تناسبات در معماری ایرانی    Error! Bookmark not defined.
بخش پنجم: هنر    Error! Bookmark not defined.
2-13) منشأ واژه هنر    Error! Bookmark not defined.
2-13-1) تعریف هنر    Error! Bookmark not defined.
بخش ششم: هنر اسلامی    Error! Bookmark not defined.
2-14) دسته بندی رویکردهای مختلف درباره هنر اسلامی    Error! Bookmark not defined.
2-14-1) تعریف هنر اسلامی    Error! Bookmark not defined.
بخش هفتم: معماری    Error! Bookmark not defined.
2-15) واژه شناسی معماری    Error! Bookmark not defined.
2-15-1) تعریف جامع از معماری    Error! Bookmark not defined.
2-15-2) تعریف معماری    Error! Bookmark not defined.
فصل سوم: دیدگاه ها    Error! Bookmark not defined.
بخش اول: اخلاق و اخلاق حرفه ای    Error! Bookmark not defined.
3-1) اخلاق حرفه ای و ضرورت پرداختن به آن    Error! Bookmark not defined.
3-1-1) دیدگاه ها در رابطه با اخلاق حرفه ای    Error! Bookmark not defined.
3-2) اخلاق حرفه ای در رشته های مهندسی و بخصوص معماری    Error! Bookmark not defined.
3-2-1) دیدگاه ها در رابطه با اخلاق حرفه ای در معماری    Error! Bookmark not defined.
بخش دوم: هندسه و هندسه اسلامی    Error! Bookmark not defined.
3-3) هندسه    Error! Bookmark not defined.
3-4) هندسه، هندسه اسلامی و کاربرد هندسه در معماری    Error! Bookmark not defined.
بخش سوم: هنر و هنر اسلامی    Error! Bookmark not defined.
3-5) هنر    Error! Bookmark not defined.
3-6) هنر اسلامی    Error! Bookmark not defined.
بخش چهارم: معماری، معماری اسلامی و معماری ایرانی    Error! Bookmark not defined.
3-7) معماری    Error! Bookmark not defined.
3-8) معماری اسلامی    Error! Bookmark not defined.
3-8-1) دسته بندی دیدگاه های موجود در رابطه با معماری اسلامی    Error! Bookmark not defined.
3-9) معماری ایرانی (معماری اسلامی ایران)    Error! Bookmark not defined.
3-9-1) جمع بندی ویژگی های معماری ایرانی    Error! Bookmark not defined.
فصل چهارم: مصادیق و نمونه ها    Error! Bookmark not defined.
4-1) مصادیق و نمونه های بررسی شده    Error! Bookmark not defined.
4-1-1) مشابه با موضوع    Error! Bookmark not defined.
4-1-2) در راستای معماری ایرانی    Error! Bookmark not defined.
4-2) ارزیابی مراکز تحقیقاتی    Error! Bookmark not defined.
فصل پنجم: بستر طرح     Error! Bookmark not defined.
بخش اول: شهر تبریز    Error! Bookmark not defined.
5-1) شهر تبریز    Error! Bookmark not defined.
5-2) وجه تسمیه تبریز    Error! Bookmark not defined.
5-4) بررسی ویژگی های طبیعی شهر تبریز(اقلیم کلان)    Error! Bookmark not defined.
5-5) بررسی وضعیت اقلیمی شهر تبریز    Error! Bookmark not defined.
5-5-1) اصول طراحی اقلیمی بناها در تبریز    Error! Bookmark not defined.
بخش دوم: بافت تاریخی تبریز    Error! Bookmark not defined.
5-6) بافت تاریخی تبریز    Error! Bookmark not defined.
بخش سوم: بلوک شهری پاساژ (بلوک گلستان یا میارمیار)    Error! Bookmark not defined.
5-7) بافت تاريخي بلوك شهري «پاساژ» در شهر تبريز- محله مهادمهین(میارمیار)    Error! Bookmark not defined.
5-8) بررسی گونه های مداخله در بافت فرسوده    Error! Bookmark not defined.
5-9) پیشینه تاریخی و سیر تحول و فرسودگی بافت محله پاساژ(مهادمهین)    Error! Bookmark not defined.
5-10) برخی از مهمترین مشکلات موجود در بافت گلستان    Error! Bookmark not defined.
5-11) جایگاه اجتماعی بلوک گلستان    Error! Bookmark not defined.
5-12) معیارهای شاخص در پروژه گلستان    Error! Bookmark not defined.
5-13) تبيين اهداف پروژه    Error! Bookmark not defined.
فصل ششم: آنالیز سایت     Error! Bookmark not defined.
6-1) تجزیه و تحلیل سایت    Error! Bookmark not defined.
6-1-1) موقعیت سایت در شهر تبریز    Error! Bookmark not defined.
6-1-2) ابعاد و شکل سایت    Error! Bookmark not defined.
6-1-3) همجواری ها و کاربری های اطراف سایت    Error! Bookmark not defined.
6-1-4) همجواري هاي مهم شهري بلوک پاساژ و کیفیت کالبدی آن    Error! Bookmark not defined.
6-1-5) دسترسی ها    Error! Bookmark not defined.
6-1-6) تحلیل اقلیمی سایت (جهت تابش، جهت باد، ...)    Error! Bookmark not defined.
6-1-7) بررسی جداره های وضع موجود    Error! Bookmark not defined.
فصل هفتم: برنامه فیزیکی و استانداردها    Error! Bookmark not defined.
بخش اول: معیارها و استاندارها    Error! Bookmark not defined.
7-1) عرصه بندی کل مجموعه (معرفی فضاهای اصلی پژوهشکده)    Error! Bookmark not defined.
7-2) معیارها، ضوابط و استانداردهای طراحی    Error! Bookmark not defined.
7-2-1) فضاهای حوزه پژوهشی    Error! Bookmark not defined.
7-2-2) فضاهای حوزه آموزشی    Error! Bookmark not defined.
7-2-2-1) آموزش های نظری    Error! Bookmark not defined.
7-2-2-2) آموزش های علمی    Error! Bookmark not defined.
7-2-2-3) کلاس های درس    Error! Bookmark not defined.
7-2-2-4)کارگاه    Error! Bookmark not defined.
7-2-2-5)جهت يابي    Error! Bookmark not defined.
7-2-2-6) تابش آفتاب    Error! Bookmark not defined.
7-2-2-7) باد    Error! Bookmark not defined.
7-2-2-8) صدا    Error! Bookmark not defined.
7-2-2-9) نور    Error! Bookmark not defined.
7-2-2-9-1) نور مصنوعي    Error! Bookmark not defined.
7-2-2-9-2) ضوابط نور کلاس    Error! Bookmark not defined.
7-2-2-10)رنگ    Error! Bookmark not defined.
7-2-2-11) نسبت ابعاد    Error! Bookmark not defined.
7-2-2-12) استانداردهای متداول جهانی برای عناصر موجود درکلاس درس    Error! Bookmark not defined.
7-2-3) فضاهای اداری    Error! Bookmark not defined.
7-2-4) فضاهای کتابخانه ای و مطالعاتی    Error! Bookmark not defined.
7-2-4-1) ابعاد و استانداردهای پیشخوان و برگه دان    Error! Bookmark not defined.
7-2-4-2) استاندارد ابعاد قفسه ها و عمق قفسه ها    Error! Bookmark not defined.
7-2-4-2-1) طول قفسه ها    Error! Bookmark not defined.
7-2-4-2-2) ارتفاع قفسه ها    Error! Bookmark not defined.
7-2-4-3) استاندارد میزها    Error! Bookmark not defined.
7-2-4-4) نور پردازی    Error! Bookmark not defined.
7-2-4-5) آکوستیک    Error! Bookmark not defined.
7-2-4-6) تهویه ی مطبوع    Error! Bookmark not defined.
7-2-5) فضاهای اطلاع رسانی(آمفی تئاتر(سالن چند منظوره))    Error! Bookmark not defined.
7-2-5-1) ورودی ها و خروجی های سالن    Error! Bookmark not defined.
7-2-5-2) سالن انتظار (سرسرا)    Error! Bookmark not defined.
7-2-5-3) سالن اجرا    Error! Bookmark not defined.
7-2-5-4) طول ردیف    Error! Bookmark not defined.
7-2-5-5) نسبت های قسمت تماشاگران    Error! Bookmark not defined.
7-2-6) فضاهای خدماتی و رفاهی    Error! Bookmark not defined.
7-2-7) عرصه خدمات پشتیبانی    Error! Bookmark not defined.
بخش دوم: ساختار فیزیکی    Error! Bookmark not defined.
7-3) برنامه فیزیکی    Error! Bookmark not defined.
7-3-1) محاسبه زیربنای فضاهای پژوهشکده    Error! Bookmark not defined.
فصل هشتم: آلترناتیوهای طراحی     Error! Bookmark not defined.
8-1) استخراج اصول از مطالعات انجام شده برای طراحی    Error! Bookmark not defined.
8-2) ایده های طراحی    Error! Bookmark not defined.
8-3) آلترناتیوهای طراحی    Error! Bookmark not defined.
8-3-1) انتخاب آلترناتیو برتر    Error! Bookmark not defined.
فصل نهم: سازه و تأسیسات     Error! Bookmark not defined.
9-1) اصول سازه ای مؤثر بر طرح    Error! Bookmark not defined.
9-2) اصول انتخاب و طراحی سیستم تأسیساتی مراکز پژوهشی    Error! Bookmark not defined.
فصل دهم: طرح نهایی     Error! Bookmark not defined.
10-1) هندسه شکل گیری مجموعه    Error! Bookmark not defined.
10-2) نمود اخلاق در طراحی معماری    Error! Bookmark not defined.
10-3) نقشه ها و مدارک    Error! Bookmark not defined.
فهرست منابع    17
 فهرست جداول
جدول(1-1): سوابق طراحی معماری     8
جدول(2-1): تعاریف عمومی پژوهش و واژه های مرتبط با آن    Error! Bookmark not defined.
جدول(2-2): تعاریف پژوهش/تحقیق/ مرکز پژوهشی    Error! Bookmark not defined.
جدول(2-3): انواع پژوهش    Error! Bookmark not defined.
جدول(2-4): تعداد پارک های کشورهای پیشرفته    Error! Bookmark not defined.
جدول(2-5): آمار مؤسسات تحقیقاتی ایران پس از انقلاب تا اواخر دهه هفتاد    Error! Bookmark not defined.
جدول(2-6): تعریف لغوی اخلاق در منابع مختلف    19
جدول(2-7): تعریف اصطلاحی اخلاق در منابع مختلف    19
جدول(2-8): تعریف لغوی اخلاق حرفه ای در منابع مختلف    Error! Bookmark not defined.
جدول(2-9): تعریف اصطلاحی اخلاق حرفه ای در منابع مختلف    23
جدول(2-10): هندسه منبع جذب معماران    26
جدول(2-11): تعریف و معنای لغوی هندسه    26
جدول(2-12): تعریف و معنای اصطلاحی هندسه    27
جدول(2-13): پیشینه تاریخی هندسه در ایران    28
جدول(2-14): مقایسه دو نوع هندسه خودبنیاد و انسانی در طراحی معماری    30
جدول(2-15): هندسه و تناسبات استفاده شده در معماری ایرانی    30
جدول(2-16): تعریف و معنای لغوی هنر    31
جدول(2-17): تعریف و معنای اصطلاحی هنر    32
جدول(2-18):رویکردها و تبیین های موجود درباره هنر اسلامی    33
جدول(2-19): تعریف هنر اسلامی    33
جدول(2-20): تعریف و معنای لغوی معماری    34
جدول(2-21): تعریف و معنای اصطلاحی معماری    35
جدول(3-1): دیدگاه برخی از اندیشمندان در رابطه با اخلاق حرفه ای    38
جدول(3-2): دیدگاه برخی از اندیشمندان نسبت به اخلاق حرفه ای در معماری    41
جدول(3-3): دیدگاه برخی از اندیشمندان درباره هندسه در توالی زمانی    43
جدول(3-4): هندسه در معماری و هندسه اسلامی در آثار برخی از اندیشمندان ایرانی در توالی زمانی    44
جدول(3-5):هندسه در معماری و هندسه اسلامی در آثار برخی اندیشمندان خارجی در توالی زمانی    48
جدول(3-6): دیدگاه برخی از نویسندگان ایرانی در باره هنر در توالی زمانی    49
جدول(3-7): هنر اسلامی در آثار برخی اندیشمندان ایرانی در توالی زمانی    51
جدول(3-8): هنر اسلامی در آثار اندیشمندان خارجی در توالی زمانی    52
جدول(3-9): دیدگاه برخی از اندیشمندان ایرانی درباره معماری    53
جدول(3-10): دیدگاه برخی از نویسندگان و اندیشمندان ایرانی درباره معماری اسلامی در توالی زمانی    54
جدول(3-11): دیدگاه برخی از اندیشمندان و نویسندگان خارجی درباره معماری اسلامی در توالی زمانی    55
جدول(3-12): دسته بندی دیدگاه های نویسندگان ایرانی و خارجی درباره معماری اسلامی    57
جدول(3-13): دیدگاه برخی از اندیشمندان درباره معماری اسلامی ایران    57
جدول(3-14): جمع بندی ویژگی های معماری ایرانی    59
جدول(4-1): مرکز پژوهش های پایداری Mascaro    62
جدول(4-2): مرکز تحقیقات استانبول    63
جدول(4-3):مرکز تحقیقات تکنولوژی استرالیا    64
جدول(4-4):مرکز تحقیقات مهندسی دانشگاه CINCINNATI    65
جدول(4-5): مؤسسه علمی سالک برای پژوهش های زیست شناسی    66
جدول(4-6):آزمایشگاه های پژوهش های پزشکی ریچارد دز    67
جدول(4-7): موزه هنرهای معاصر تهران    68
جدول(4-8): مجتمع فرهنگی سینمایی دزفول    69
جدول(4-9): ساختمان مرکزی سازمان میراث فرهنگی    70
جدول(4-10): ارزیابی مراکز تحقیقاتی ارائه شده (نمونه های موردی)    71
جدول(5-1): داده های جغرافیایی شهر تبریز    72
جدول(5-2): روند تاریخی شکل گیری تبریز    73
جدول(5-3): ویژگی های طبیعی شهر تبریز    74
جدول(5-4): شرایط اقلیمی شهر تبریز    75
جدول(5-5): آمار هواشناسی تبریز طی سالهای (1338-1389)    75
جدول(5-6): اصول طراحی اقلیمی بناها در تبریز    76
جدول(5-7):بررسي فضاي شهري و حوزه مداخلات    80
جدول(5-8): روند فرسودگی بلوک پاساژ    80
جدول(5-9):علل تنزل جایگاه اجتماعی    83
جدول(5-10):معیارهای پروژه    83
جدول(5-11): تبیین اهداف در طراحی بلوک گلستان    84
جدول(6-1): کاربري هاي مهم موجود در مجاور بافت پاساژ    86
جدول(6-2): همجواری ها و کیفیت کالبدی بافت پاساژ    86
جدول(6-3): جداره ها و بناهای ارزشمند و تاریخی موجود در بافت گلستان    89
جدول(7-1):حداقل شدت نور مصنوعی فضاهای مختلف کتابخانه    97
جدول(7-2): محاسبه سطح زیربنای گروه اصلی (Main)    100
جدول(7-3): محاسبه سطح زیربنای گروه وابسته اصلی (Relative)    101
جدول(7-4): محاسبه سطح زیربنای گروه رفاهی (Conveience)    102
جدول(7-5): محاسبه سطح زیربنای گروه پشیتیبانی (Utility)    103
جدول(7-6): محاسبه فضاهای گردش    104
جدول(7-7): ساختار تراکمی    104
جدول(7-8): شاخص های کنترل محاسبات    104
جدول(7-9): جمع بندی و نتیجه گیری ساختار و برنامه فیزیکی    104
جدول(8-1): خلاصه ای از ایده های طراحی پیشنهادی برگرفته از مطالعات    105
جدول(8-2): آلترناتیوهای طراحی    108
جدول(8-3): ارائه آلترناتیوها و انتخاب آلترناتیو برتر    110
جدول(10-1): نمود مؤلفه های اخلاقی در طراحی معماری پژوهشکده    116
 فهرست نمودارها
نمودار(2-1): دو رهیافت علم اخلاق     Error! Bookmark not defined.
نمودار(2-2): دو جزء تشکیل دهنده اخلاق حرفه ای    22
نمودار(2-3): انواع هندسه در تمدن های باستانی     29
نمودار(2-4): دسته بندی هندسه از دید دانشمندان ریاضی-فیزیک     29
نمودار(2-5): دسته بندی اشکال هندسی     29
نمودار(2-6): واژه شناسی معماری    33
نمودار(2-7): تعريف جامع از معماري از دید نقره کار    34
نمودار(4-1): تقسیم بندی مصادیق بررسی شده     60
نمودار(4-2): مصادیق و نمونه های بررسی شده .    61
نمودار(7-1): طبقه بندی فضاهای موجود در پژوهشکده    90
نمودار(7-2): طبقه بندی فضاهای پروژه پژوهشکده    99
نمودار(7-3): فضاهای سرپوشیده ساختمان    100
نمودار(7-4): فضاهای باز ساختمان    100
نمودار(8-1): اصول استخراج شده از مطالعات     105
فهرست شکل¬ها
شکل(2-1): سیر تحول هندسه در ایران    28
شکل(5-2): محله ی میارمیار (بلوک پاساژ) در نقشه تبریز    78
شکل(5-1): محله های قدیمی تبریز     78
شکل(5-3): عکس هوایی بلوک گلستان در سال 1335    80
شکل(5-4): عکس هوایی بلوک گلستان در سال 1346    81
شکل(5-5): عکس هوایی بلوک گلستان در سال 1354    81
شکل(5-6): عکس هوایی بلوک گلستان در سال 1361    81
شکل(5-7): عکس هوایی بلوک گلستان در سال 1372    81
شکل(5-8): عکس هوایی بلوک گلستان در سال 1380    81
شکل(5-9): عکس هوایی بلوک گلستان در سال 1391    82
شکل(6-1): موقعیت بستر طرح در مقیاس زمین و نقشه    85
شکل(6-2): همجواری های مهم بلوک گلستان    87
شکل(6-3): دسترسی های موجود به سایت    87
شکل(6-4): آنالیز اقلیمی سایت    88
شکل(6-5): جداره های محصور کننده سایت    88
شکل(6-6): نمایی از کلیسای کاتولیک    89
شکل(6-7):جانمایی کلیسای کاتولیک در داخل بافت    89
شکل(6-8): نمایی از کوچه ی پستخانه    89
شکل(6-9): یکی از محورهای ارتباطی    89
شکل(6-10): جانمایی کوچه میارمیار در بافت    89
شکل(6-11): کوچه میارمیار    89
شکل(6-12):محورهای ارتباطی داخل بافت    89
شکل(6-13): جانمایی محورهای ارتباطی در بافت    89
شکل(6-14): بخش مخروبه نیمه غربی    89
شکل(6-15): خیابان محققی    89
شکل(6-16): جانمایی خیابان ها در بافت بلوک پاساژ    89
شکل(6-17): خیابان امام(ره)    89
شکل(7-1): انواع و ابعاد قفسه ها    96
شکل(7-2): استاندارد میزهای مطالعه    96
شکل(8-1): آلترناتیو اول    110
شکل(8-2): آلترناتیو دوم    110
شکل(8-3): آلترناتیو سوم    110
شکل(10-1): هندسه شکل گیری مجموعه    115
شکل(10-2): کانسپت دیاگرامی مجموعه    119
شکل(10-3): زون بندی فضاهای کلی ساختمان پژوهشکده    120
شکل(10-4): نحوه قرارگیری فضاهای مختلف پژوهشکده    120
شکل(10-5): مؤلفه های اخلاقی به کار رفته در طراحی معماری پژوهشکده    120
شکل(10-6): سایت پلان مجموعه    126
شکل(10-7): نمایی از ورودی بخش اداری    126
شکل(10-8): نمایی از حیاط رواق دار    127
شکل(10-9): نمایی کلی از مجموعه    127
شکل(10-10): نمای جنوبی مجموعه    128
شکل(10-11): نمایی از ورودی اصلی مجموعه    128
شکل(10-12): نمایی از مجموعه    129
شکل(10-13): نمای اصلی مجموعه    129
شکل(10-14): نمایی از پله ورودی مجموعه    130
شکل(10-15): نمای غربی مجموعه    130
شکل(10-16): پوستر«یک»    131
شکل(10-17): پوستر«دو»    132
شکل(10-18): پوستر«سه»    133

 فهرست نقشه¬ها
نقشه(10-1): سایت پلان    Error! Bookmark not defined.
نقشه(10-2): پلان طبقه زیر زمین    Error! Bookmark not defined.
نقشه(10-3): پلان طبقه همکف    122
نقشه(10-4): پلان طبقه اول    122
نقشه(10-5): پلان طبقه دوم    123
نقشه(10-6): پلان طبقه سوم    123
نقشه(10-7): پلان طبقه چهارم    124
نقشه(10-8): نمای جنوبی    124
نقشه(10-9): نمای شمالی    124
نقشه(10-10): نمای شرقی    125
نقشه(10-11): نمای غربی    125
نقشه(10-12): برش طولی (A-A)    125
نقشه(10-13): برش عرضی (B-B)    125

 




فصل اول
کلیات
1-1)  مقدمه و بیان مسئله
اخلاق همواره مقوله¬ای محوری در عرصه حیات اجتماعی انسان بوده است. اینکه چگونه در ارتباط با دیگران و طبیعت و غیره عمل و فکر شود و هر عمل حرفه¬ای تا چه اندازه به مقولاتی چون سلامت انسان، محیط زیست، آینده حیات و امثال آن تأثیر گذارد، از جمله مثال¬ها و مباحثی است که نشان از تعمیق مباحث اخلاقی در عرصه¬های مختلف زندگی است(قراملکی، 1389: هفت). «اخلاق عبارت است از یک سلسله خصلتها و سجایا و ملکات اکتسابی که بشر آنها را به عنوان اصول اخلاقی می‌پذیرد؛ به عبارت دیگر قالبی برای انسان که روح انسان در آن کادر و طبق آن طرح و نقشه، ساخته می‌شود. در واقع اخلاق، چگونگی روح انسان است»(مطهری، 1367: 47). ملاحظات اخلاقی بر همه جوانب زندگی مسلمانان سایه افکنده است زیرا اسلام مشروعیت هیچ بعد و جنبه¬ای را خارج از ملاحظات اخلاقی تأئید نمی¬کند(نصر ، 1385: 107). توجه به اخلاق، اخلاق اسلامی و اخلاق حرفه¬¬ای و اخلاق مهندسی در دهه¬های اخیر در ایران مورد توجه قرار گرفته است. به طوری که «مرکز ملی مطالعات جهانی شدن در تدوین سیاست¬های کلی نظام در قبال جهانی شدن، به نقش و اهمیت اخلاق سازمان¬ها نظر داشته است و در بخش دهم از سیاست¬های کلی فرهنگی در مدار ملی، اخلاقی شدن سازمان¬های ایرانی را مورد توجه قرار داده است»(قراملکی، 1385: 14). مفهوم اخلاق حرفه¬ای از دو مفهوم اخلاق و حرفه تشکیل شده است که «مراد از حرفه سطح عالی و شیوه برتر شغل است»( قراملکی، 1390: 72). اخلاق نیز «جمع خُلق و خُلُق»(غلامی، 1388: 71) است و در لغت به معنی مفاهیم خوی¬ها، طبیعت باطنی، سرشت درونی، طبع، مروت، خوش¬رفتاری (دهخدا، 1377: 1537). بنابرین اخلاق حرفه¬ای عبارت از «الگوهای رفتاری اخلاقی در حرفه با مسئولیت¬پذیری صاحبان حرفه¬ها در قبال حقوق افراد در محیط شغلی است»(قراملکی، 1390: 88و89). اخلاقیات ارتباط نزدیک و تنگاتنگی با ارزشها دارد و بعنوان ابزاری نگریسته می¬شود که ارزشها را به عمل تبدیل می¬کنند. اخلاق یعنی رعایت اصول معنوی و ارزشهایی که بر رفتار شخص یا گروه حاکم است، مبنی بر اینکه درست چیست؟ و نادرست کدام است؟ اخلاق مفاهیمی چون اعتماد، صداقت، درستی، وفای به عهد، عدالت و مساوات، فضائل شهروندی و خدمت به جامعه را دربر می-گیرد(دفت ، 1374: 638). اخلاق اسلامی نیز یک نظام اخلاقی بر پایه اخلاق، عقل، قرآن و سخنان پیامبر اسلام است. اخلاق اسلامی مجموعه ای از تمام مطالب مرتبط به اخلاق است(مطهری، 1387: 7). اگر دین را مجموعه عقاید و دستورات عملی بدانیم كه بنا بر ادعای آورنده و پیروان آن عقاید و دستورات (پیامبر اسلام و مسلمانان)، از سوی آفریدگار جهان می¬باشد، و اخلاق را مجموعه آموزه¬هایی كه راه و رسم زندگی كردن به نحو شایسته و بایسته را ترسیم كرده، بایدها و نبایدهای ارزشی حاكم بر رفتار آدمی را می نمایاند، بخوبی به رابطه تنگاتنگ دین و اخلاق پی خواهیم برد و اخلاق را پاره¬ای ناگسستنی از دین به شمار خواهیم آورد. به عبارتی «در سطح عملی اخلاقیات با شریعت که به عنوان قانون الهی، همه مسائل شرعی و قانونی را در مباحث اخلاقی ممزوج نموده، در هم آمیخته است»(نصر، 1385: 108). از این رو سخن گفتن از اخلاق منسوب به اسلام سخنی بجا و بحث درباره نظام اخلاقی اسلام امری موجه و گفت و گو درباره ساختار كلی حاكم بر این نظام امری درخور تامل و اندیشه خواهد بود. اخلاق دارای مؤلفه¬های فراوانی هست. یکی از این مؤلفه¬ها زیبایی است که اندیشمندان اسلامی از جمله (مصباح¬یزدی، 1384: 56و247) و (مطهری، 1367: 91و102و107) نیز به آن اشاره کرده¬اند. یکی از راه¬های نشان دادن زیبایی در فضای معماری استفاده از هندسه  و تناسبات است(مسائلی، 1388: 34)، لذا در این پروژه از هندسه بویژه هندسه اسلامی بهره گرفته می¬شود. تاریخ هنر اسلامی بویژه در معماری که هنر نظم بخشیدن به فضا است بیانگر نگاه ویژه معماران و هنرمندان مسلمان به هندسه و کاربرد آن در هنر قدسی است(بلخاری قهی، 1388: 394). «هندسه در علوم اسلامی به دلیل پیوند تنگاتنگی که با مفهوم قدر در قرآن دارد، خود نوعی بازآفرینی تقدیر و تعین الهی در معماری است»(همان: 393). به لحاظ مفهومی هندسه به معنای اندازه و شکل می¬باشد و علمی است که در آن از احوال مقدارها و اندازه¬ها بحث می¬شود و هدف بنیادی همه نظریه¬ها درباره هندسه و تناسب، پدیدآوردن احساس نظم و سامان¬بخشی میان بخش¬های مختلف یک کار هنری می¬باشد که این باعث ایجاد حس زیبایی در اثر می¬شود(بمانیان، اخوت و بقایی، 1390: 15). همچنین به دلیل اینکه معماری سنتی ایران لبریز از مؤلفه¬های اخلاقی است، لذا رویکرد هندسه هنر معماری اسلامی ایران برای پروژه انتخاب شده است.